⦁ Örnek dpi adlı dosyayı DelPat ile birlikte açın (Şekil 1)
⦁ Ekrandaki altı adet bilgi formu açılan dosyaya aittir (Şekil 2)
⦁ Burada, değerleri işyerinize göre seçebilir veya değiştirebilirsiniz
⦁ Tüm bilgi girişlerini tamamladıktan sonra, sol taraftaki dikey menüden çıkış değerlerine gidebilirsiniz
⦁ Toplam yedi adet çıkış düğmesi vardır (Şekil 2)
⦁ Her çıkış düğmesine tıklandığında ilk hesaplamanın yapıldığı benzer bir form açılır
⦁ İstenirse, bu formdaki beyaz renkli yerlerdeki değerler değiştirilebilir
⦁ Çıktı değeri ile ilgili detaylara aynı formun sağ tarafındaki düğmelerle erişilebilir (Şekil 3)
Bu bölüm kayanın delme ve patlatma işlemlerinin üzerindeki etkilerini kullanır.
DelPat zemin hakkında ayrıntılı bir jeolojik veya kayaç mekaniği incelemesi istemez. Sadece, delme patlatma için önemli olan değerleri girmek yeterlidir.
Bu bölüm altı farklı alt bölüm içerir:
• Kayaç sertliği ve yoğunluğu ile kabarma katsayısı
• Çatlak durumu
• Delik su durumu
• Kayaç kütlesi
• Çatlak mesafesi
• Kayaç türü
Verimli bir patlatma için:
• Parçacık dağılımı mümkün olduğu kadar homojen olmalıdır
• İstenilen parçacık boyutu dağılımına en yakın değeri bulma
• İstenilen yönde ve şekilde malzeme yığını elde etmek
Tane boyu dağılımı yükleme, taşıma, kırma ekipman ve yapılacak dolgu kalınlığı açısından çok önemlidir.
DelPat uygun parametrelere göre istenen parça büyüklüğü dağılımını hesaplar.
Gerekli parametreler:
• Geçen tane boyu (10 – 150 cm)
• Geçen ağırlıkca yüzde (5 – 99 %)
Deliciler, delme-patlatma işlemlerinin temel makineleridir. Çok farklı modelleri yada tipleri vardır. Önemli olan, projemize en uygun olan makine tipini bulabilmektir.
Patlatma deliklerini hazırlamak için bir delici makinede bakmamız gereken bazı özellikler:
• Makinenin boyutları veya ağırlığı
• Tırmanma kabiliyeti
• Delik çapları (mm)
• Delme / İlerleme hızı (m/s, m/dak)
• Motor güçleri (kw)
• Yakıt tüketimi (l/saat)
• Çevreye etkisi
DelPat'ın bu bölümünde, delici makinelere ait veri tabanını bulabilirsiniz. Eğer isterseniz, makineye ait değerleri değiştirebilir yada yenilerini ekleyebilirsiniz.
Çok farklı marka ve model sivil amaçlı patlayıcı madde mevcuttur. Önemli olan, en faydalı olanı tespit edebilmektir.
Bunun için arayacağımız bazı özellikler:
• Patlatma deliklerinde su varsa, suya dayanıklılık
• Detonasyon hızı (m/san) zeminin sert yada yumuşak oluşuna göre
• Kartuşlu patlayıcılar için boyutlar (çap x boy)
• Taşıma yada depolama kolaylığı
• Detonatörlerin gecikme yeterliliği
• Birim fiyatı ($ / kg, $ / m)
Bu bölümde birçok patlayıcının veri tabanı mevcuttur.
Yeni patlayıcı ekleyebilir veya mevcut patlayıcıların bazı özelliklerini değiştirebilirsiniz
DelPat bünyesinden çok farklı tipte raporlar alınabilir. Ayrıca, filtre kullanabilir ve raporlara daha kolay ulaşabilirsiniz.
Alınabilecek bazı raporlar:
• Delme raporları (özet veya detay)
• Patlayıcı raporları (özet veya detay)
• Delme düzeni raporları
• Delik çaplarının bir fonksiyonu olarak özgün delme ve dolum raporları
• Delik çaplarının bir fonksiyonu olarak birim delme ve patlatma raporları
• Birim maliyet raporları
• Farklı projelerin karşılaştırma raporları
• Projenin organizasyon raporları
• Günlük patlatma kaydı raporları (özet yada detay)
• Günlük delici makine kaydı raporları (özet yada detay)
Bu bölümde DelPat tarafından hazırlanmış olan patlatma yerinin ve deliklerin plan görünüşü vardır.
Bu bölümde yapılabilecekler:
• Patlatma yeri sınırları değiştirilebilir (dörtgen yapı bozulamaz)
• Patlatma deliklerinin yerleri değiştirebilir
• Yeni patlatma deliği eklenebilir
• Patlatma delikleri silinebilir
• Patlatma delikleri kopyalanabilir
• Delik üst kodu ve alt delme değerleri değiştirilebilir (bu durumda delik derinliği değişir)
• Patlatma delikleri için gecikme numarası verebilirsiniz
• Gecikme düzenine göre patlatma animasyonu yapabilirsiniz
• Patlatma deliklerinin dairesel etki alanlarını ve etki yarıçaplarını görebilirsiniz
• İsterseniz herhangi bir delik içerisindeki dökme patlayıcı madde miktarını değiştirebilirsiniz
• Son olarak bu kısımda yapılmış olan tüm değişikliklerin sismik etkilerini grafik formda görebilirsiniz yada gecikme başına maksimum patlayıcı miktarı tablosuna bakabilirsiniz
Bu bölümde, sahada yapılmış titreşim ölçümleri ve mesafe değerlerine göre DelPat tarafından hesaplanan değerler gösterilmektedir:
• Gecikme başına maksimum patlayıcı miktarı (kg/gecikme) (DelPat tarafından hesaplanmıştır değiştirilebilir)
• Kayaç faktörü (DelPat tarafından hesaplanmıştır değiştirilebilir)
• PVS (mm/san) (ölçümü yapılmıştır değiştirilebilir)
• Patlatma yeri ile ölçüm noktası arası mesafe (m)
• SD (m/kg^1/2), uzaklığa bağlı ölçekli mesafe değeri (bilgiler girilince hesaplanır)
• Arazideki tüm ölçüm değerleri bir tabloya girilir ve PVS – SD grafik gösterimi verilir
• Ayrıca, PVS – mesafe grafiği, maksimum patlayıcı miktarı ve kayaç faktörünün değiştirilebilir değerleri ile birlikte verilir